Op onze diverse fora (directiecommissies, adviesraden en congressen) heeft een grote meerderheid van de directies aangegeven achter de keuze voor een meer kennisrijk curriculum te staan. Uit de evaluatie van het bestaande plan bleek immers dat leraren vragen naar meer kapstokken op het vlak van kennisinhouden en op het vlak van didactiek. De weg naar een meer kennisrijk curriculum vraagt dat we zorgvuldig keuzes maken.
Morgen (28 februari) zet de Vlaamse Regering de lijnen uit en met deze extra nieuwsbrief willen we tussentijds klaarheid scheppen over vier knelpunten.
Er zullen minimumdoelen voor kleuters komen om te bepalen wat zij aan het einde van de derde kleuterklas minimaal moeten kennen en kunnen. Het is belangrijk dat we sterkere ambities voor het kleuteronderwijs formuleren. Vandaag zien we immers te veel kleuters, zeker kinderen uit maatschappelijk kwetsbare gezinnen, uit de boot vallen.
Wij vinden het evenwel geen goed idee dat elk minimumdoel door elke individuele kleuter moet worden behaald. De ontwikkeling van kinderen op die leeftijd verloopt grillig en zo’n one size fits all-systeem dient hen niet. Wat doen we wanneer een kleuter één eindterm niet haalt? Onderzoek toont aan dat zittenblijven weinig effect heeft. Bovendien moeten we vermijden dat jonge kinderen al op jonge leeftijd op een zijspoor belanden.
Minimumdoelen op populatieniveau laten leraren toe om voldoende ambitieus te zijn voor alle leerlingen, zowel voor wie meer uitdaging nodig heeft als voor de meest kwetsbare.
Ook wij willen vanaf 1 september 2025 met de nieuwe minimumdoelen aan de slag. Dat begint bij het schrijven van nieuwe, goede leerplannen. Na een parlementaire goedkeuring vlak voor de zomervakantie kan je niet op twee maanden leerplannen schrijven – dat doen we liefst in nauwe samenwerking met leraren zelf – én de implementatie starten.
Vanaf september 2025 willen we wel starten met het aanbieden van vormingen en nascholingen, om zo geen tijd te verliezen. Tegen 1 september 2026 zullen we starten met ons nieuwe leerplan voor taal en rekenen. Op 1 september 2027 zal het volledige nieuwe leerplan klaar zijn.
Het staat vast dat de nieuwe minimumdoelen snel tot stand moeten komen. Een kerncommissie bewaakt het overzicht en zal voor de integratie zorgen van het werk van de verschillende expertencommissies.
We hebben wel een zorg over wat er zal gebeuren eenmaal het werk van de kerncommissie af is. Het spreekt voor zich dat de Vlaamse Onderwijsraad om advies gevraagd wordt. Tegelijk vinden we het belangrijk dat wij ook als onderwijsverstrekker formeel bij dit proces betrokken worden. Zal het werkveld wel voldoende worden gehoord om de toets van de realiteit te doorstaan?
Vanuit die bezorgdheid hopen we dat de onderwijsverstrekkers mee aan tafel schuiven, ten minste voor de minimumdoelen aan het Vlaams Parlement worden voorgelegd waar het democratisch debat over de Vlaamse minimumdoelen wordt afgerond.
Het opstellen van nieuwe leerplannen en het ondersteunen van leraren en directies door nascholingen en interventies vraagt grote en aanhoudende inspanningen van de pedagogische begeleiding. Door opeenvolgende besparingsrondes heeft Katholiek Onderwijs Vlaanderen van een derde van de pedagogisch begeleiders afscheid moeten nemen.
De minister liet verstaan dat de pedagogische begeleiding dan ook op extra middelen zal kunnen rekenen. Wij hopen snel duidelijkheid te krijgen over wat dit concreet betekent, zodat we alle voorbereidingen met betrekking tot de implementatie zo snel mogelijk kunnen opstarten.
Recent gaat er veel aandacht en energie naar het curriculum. We hebben van onze scholen het signaal duidelijk begrepen dat de andere werven niet uit het oog mogen verliezen. We blijven de lat dus ook hoog leggen wanneer het gaat over het lerarentekort, inclusief onderwijs, infrastructuur en financiële leefbaarheid van onze scholen.
We zijn eensgezind in onze doelstelling: kwaliteitsvol onderwijs voor elke leerling. Ook de richting die we daarbij uit willen is duidelijk: een kennisrijk curriculum is een belangrijk stuk van die puzzel. Maar we vragen wel grondig en doordacht werk bij de ontwikkeling ervan, met een stem voor het onderwijsveld, en tijd voor een duurzame en succesvolle implementatie.
