Ons pedagogisch project: katholieke dialoogschool
Het project van de katholieke dialoogschool verwoordt de manier waarop onderwijsinstellingen die behoren tot ons netwerk, naar onderwijs kijken. Vanuit onze christelijke inspiratie willen we elke leerling, student en cursist uitdagen met een kwaliteitsvol vormingsaanbod in onze scholen, hogescholen en universiteit, internaten en centra voor volwassenenonderwijs. Zo maken we gebruik van de vrijheid van onderwijs die de Belgische grondwet ons garandeert.
Wie je ook bent en wat ook je achtergrond is, in een katholieke dialoogschool is iedereen welkom. Samen leven in dialoog met elkaar vinden we belangrijk. Vanuit het voorbeeld van Jezus nodigen we je uit op zoek te gaan naar wat leren en leven voor jou kunnen betekenen. Jezelf beter leren kennen en in dialoog kunnen gaan met wie je van mening verschilt: dat zijn belangrijke vaardigheden om bij te dragen aan onze samenleving.
Wie meer wil weten over dat project kan er onze visietekst op nalezen. In het eigen opvoedingsproject van onze scholen kun je lezen hoe ze dat samen met leerlingen en ouders willen aanpakken.
Onze visie op wat een katholieke dialoogschool is schreven we uit in 2015 in vijf paragrafen. In de inleidende paragraaf spreken we iedereen aan: leerlingen, personeel, ouders. Iedereen, of ze geloven of niet, is welkom in onze school als ze actief meewerken aan het opvoedingsproject van de school.
Daarna volgen drie paragrafen over welk onderwijs we aanbieden. In de eerste paragraaf stellen we dat we gaan voor kwaliteitsvol en inclusief onderwijs: brede persoonsvorming voor iedereen, die je vormt voor het leven.
De tweede paragraaf, over de katholieke insteek van de school, doet een beroep op de drie belangrijke bijbelse intuïties en herinnert eraan dat we school maken vanuit die kernwoorden van de christelijke traditie:
- het scheppingsgeloof leert ons dat onze vrijheid een gekregen vrijheid is en uitnodigt tot verantwoordelijkheid.
- in de liefde die we in Jezus hebben leren kennen, ontmoeten we het mysterie van de werkelijkheid.
- de hoop van het verrijzenisgeloof doet ons telkens opnieuw verder kijken en ruimte maken voor het onverwachte.
De derde paragraaf, over de katholieke dialoogschool, geeft aan dat de manier waarop we dat vandaag doen de dialoog is met iedereen op school, van welke overtuiging ook. In de dialoog zoeken we naar identiteit, naar wat ons onderscheidt en verbindt, in een samenleving waarin identiteit niet langer zomaar voorgegeven en vanzelfsprekend is. Zo bereiden we leerlingen voor op het samenleven in verschil. Het is de opdracht van de school om in dat gesprek ook de christelijke stem op een eigentijdse en verfrissende manier te laten klinken.
De laatste, concluderende paragraaf geeft aan dat de katholieke dialoogschool aan leerlingen een oefenplaats biedt: die bereidt hen voor op zinvol leven en samenleven in onze complexe en uitdagende maatschappij. Op die wijze draagt het Vlaamse katholiek onderwijs actief bij aan een open, betekenisvolle, verdraagzame en duurzame samenleving.
Lees de volledige visietekst op onze Pro.-website.
Op basis van die visietekst werkten alle betrokken bij het katholieke onderwijs aan een engagementsverklaring die in 2019: wat betekent het als leerling, student, cursist in te stappen in het vormingsproject van het katholiek onderwijs? Of voor ouders om hun kinderen toe te vertrouwen aan een katholieke school? Wat verwachten we van leraren directeurs en andere personeelsleden, en wat mogen zij van de onderwijsinstelling verwachten? Wat heeft de katholieke school aan de samenleving te bieden, en wat verwacht ze zelf van die samenleving terug? Voor elke partner van en in het katholiek onderwijs verwoordt onze engagementsverklaring waartoe ze uitgedaagd worden, en waarop ze zelf kunnen rekenen.
Lees de volledige engagementsverklaring op onze Pro.-website.
Hoe realiseren we die katholiek dialoogschool in de praktijk?
In de eerste plaats in het gewone schoolleven, het onderwijs van elke dag. Dat is de reden waarom onze leerplannen expliciet uitgaan van het pedagogisch project van de katholieke dialoogschool. In die leerplannen leggen we verbindingen naar dat project in alle domeinen en vakken. Leraren die ermee werken, realiseren daardoor al in de klas of in de lessen voor een stuk de katholieke dialoogschool.
Maar ook in het schoolreglement, de leerling- en zorgbegeleiding, het personeelsbeleid en het leiderschap kan de katholieke dialoogschool vorm krijgen. Ook conflictbemiddeling en werken aan een verbindend schoolklimaat is daar een voorbeeld van. In de grote onderwijsmateries die het gewone schoolleven bepalen, kan de katholieke dialoogschool dus zichtbaar worden.
Maar in het kleine teken van aandacht, de generositeit van leraren en leerlingen onder elkaar, de zorg en aandacht voor wie het moeilijk heeft op school, de sfeer in de lerarenkamer, het engagement voor een schoolproject, de inzet voor kinderen van vluchtelingen … en de waardering voor dat alles
Tegelijk kan de katholieke dialoogschool zichtbaar worden bij bijzondere gelegenheden en op bijzondere momenten. Bijvoorbeeld wanneer er een nieuwe school gebouwd wordt en fysiek ruimte gemaakt wordt voor ontmoeting tussen leerlingen. Of wanneer de kapel heringericht wordt, en een nieuwe plaats krijgt op de campus. Want ook infrastructuur is belangrijk.
Maar het kan ook gaan over een nieuwe naam voor de school, die uitdrukking geeft aan een herwonnen inspiratie. Het feest bij de opening van een nieuwe vleugel (met een zegening van de kruisjes), of de viering bij het begin van het schooljaar, waarin expliciet de inspiratie van de school aan bod komt.
Of de speech van de directeur bij de proclamatie, waarin zij of hij nog eens terugblikt op de voorbije jaren en in herinnering roept wat de school haar leerlingen wou meegeven. Initiatieven als Community Service Learning, waarin leerlingen zichzelf leren kennen door maatschappelijk engagement op te nemen en daarover te reflecteren.
Uiteraard heeft het ook te maken met de plaats van het vak rooms-katholieke godsdienst, waar de dynamiek van de katholieke dialoogschool, inclusief de christelijke stem, expliciet gemaakt wordt. Of de klasbezinningen waarin hetzelfde kan gebeuren, maar dan nog meer persoons- en groepsbetrokken.
En ook in het bijzondere wordt de katholieke dialoogschool niet alleen zichtbaar in het grote, maar evenzeer in het kleine. In de aandacht voor de vragen van kinderen bij het overlijden van één van de ouders van een medeleerling bijvoorbeeld, of het omgaan met religieuze feesten, of belangrijke overgangsrituelen …
