De delibererende klassenraden behoren tot de belangrijkste momenten in de schoolloopbaan van jongeren. Onder impuls van ‘project Databistro’ van Katholiek Onderwijs Vlaanderen houden klassenraden zichzelf een spiegel voor om hun deliberatiebeleid te verbeteren en grondigere studieadviezen uit te schrijven voor leerlingen.
“Klassenraden zijn uniek geplaatst om leerlingen de best mogelijke studieadviezen te geven. Onder impuls van de pedagogische begeleiding van Katholiek Onderwijs Vlaanderen gaan zij daarbij steeds professioneler te werk en worden data daarbij geïntegreerd om een zo volledig mogelijk beeld van elke leerling en studierichting te schetsen”, zegt Lieven Boeve, directeur-generaal van Katholiek Onderwijs Vlaanderen.
Een correcte en tijdige oriëntering, zodat leerlingen in de juiste studierichting zitten, bevordert een goede schoolloopbaan. Ook voor leraren is het belangrijk, want leerlingen die de verkeerde studierichting volgen en klassen die tijdens het schooljaar opnieuw samengesteld worden belasten schoolorganisatie en leraren aanzienlijk.
Databistro, een initiatief van Katholiek Onderwijs Vlaanderen, ondersteunde dit schooljaar 80 directies om studievoortgang met data te monitoren en hun schoolteams op basis van die data te laten reflecteren. Om studieadviezen nog grondiger op te stellen, integreren scholen daarbij steeds vaker de veelheid aan geobjectiveerde data die op een school te vinden zijn over hun leerlingen.
“We blikken terug op eerder uitgeschreven adviezen om te kijken wat de beste aanbevelingen waren en wat daar de succesfactoren voor blijken. Met wat we daaruit leren, onderbouwen we de nieuwe besprekingen in de klassenraad”, zegt Inge De Laet, directeur van het Sint-Paulusinstituut in Herzele.
“Data zijn essentieel om een kwaliteitsvol beleid te voeren. Daarbij moet je de juiste onderzoeksvragen formuleren en die data op een vlotte manier verzamelen en analyseren”, zegt Christel Schepers, algemeen directeur van Atlas College in Genk. “We willen de ongekwalificeerde uitstroom van leerlingen terugdringen. Via Databistro zien we de relatie tussen advies, oriëntering en attest, en hebben we instrumenten om de kwaliteit van onze eigen klassenraden te monitoren. Daardoor zijn onze data nu meer betrouwbaar en valide waardoor we overtuigender kunnen argumenteren met ouders over het opvolgen van adviezen.”
“Het oordeel van klassenraden is van fundamenteel belang voor de studievoortgang van leerlingen. Dat mag geen verrassing zijn: die leraren volgen minstens een volledig schooljaar de ontwikkeling van een leerling en kijken toekomstgericht naar wat deze leerling aankan. Delibereren blijft mensenwerk en data kunnen hen daarbij helpen”, zegt Lieven Boeve. “Leerlingen op het juiste moment op de juiste plaats krijgen is essentieel om zowel de prestaties als het welbevinden van alle betrokkenen, ook het lerarenteam, te garanderen.”
“Scholen zijn steeds bewuster bezig met hun kwaliteitsbeleid”, zegt Peter Op ’t Eynde, directeur School- en kwaliteitsontwikkeling bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen. “Onze pedagogische begeleiding ondersteunt hen bij het ontwikkelen van een bredere schoolvisie en aanpak rond het gebruik van data in dat kwaliteitsproces.”
Het onderwijs gaat door heel wat veranderingen en onzekerheid, onder meer vanwege de modernisering van het secundair onderwijs en het lerarentekort. Dat maakt leerlingen goed oriënteren niet eenvoudiger. Via project Databistro brengen klassenraden de leerlingenstromen in kaart en evalueren ze de eigen deliberatiepraktijk.
Het objectiveren van studievoortgang helpt ook om hardnekkige clichés uit de wereld te helpen. Ouders verzetten zich weleens tegen een studieadvies dat hun kind naar een arbeidsmarktgerichte richting adviseert. De data die scholen dan kunnen voorleggen na eerdere studieadviezen blijken dan een element om oriënteringsgesprekken grondiger te voeren en ouders desnoods toch over de streep te trekken. Onderzoek over het succes in elke studierichting op school kan helpen om in elke studierichting de vooropgestelde ambities te bereiken.
“De modernisering confronteert schoolteams, leerlingen en ouders met nieuwe studierichtingen, domeinen en finaliteiten. Met Databistro komen we tot een meer zuiver profiel van studierichtingen. Het helpt ook ouders en leerlingen begrijpen wat nieuwe studierichtingen precies zijn, waardoor ze positieve studiekeuzes durven maken”, zegt Martine Thevissen, directeur van Katholieke scholengemeenschap Mosa-RT in Maaseik en Kinrooi.
“We startten een werkgroep 'schoolloopbaan' waarin telkens een coördinator en een leerlingbegeleider van elke graad aanwezig is. Deze werkgroep monitort zowel de schoolloopbanen van leerlingen als de kwaliteit van de studieadviezen van het schoolteam”, zegt Sepp Mondelaers, kwaliteitscoördinator van KSD in Diest. “Hoewel we voorheen ook al over de graden heen en met veel overleg adviseerden, daagde de modernisering ons omdat profielen van studierichtingen werden gewijzigd. We moesten dus op zoek naar nieuwe richtingwijzers voor goede advisering. Waar onze vorige adviezen enkel gebaseerd waren op jaren ervaring, wordt die nu systematisch ondersteund door data.”
